Resmi adı : Luteinleştirici hormon

Niçin Testi Yaptıracaksınız?
Çocuk sahip olma sorunları, cinsiyet organı yetersizliği, olgunlaşma problemleri, hipofiz tümörlerini içeren konularda hipofiz bezi (pituiter bezi)fonksiyonunuzu değerlendirmek için bu test istenir.

Ne Zaman Testi Yaptıracaksınız?
Gebe kalmada problem, düzensiz veya ağır geçen adet dönemleri sorunlarınız varsa; doktorunuz hipofiz veya hipotalamus bozuklukları, yumurtalık veya testislerde problem olduğunu düşünüyorsa; veya çocuğun cinsel olgunlaşmasının beklenenden önce veya çok sonra oluştuğundan kuşkulandığında bu test istenir.

Gerekli Numune Nedir?
Bir kol damarınızdan (venden) alınan kan numunesi, bazen rastgele zamanda alınan idrar numunesi veya 24-saatlik idrar numunesi kullanılabilir.

Test için Hazırlık Gerekir mi?
Hayır

Ne test edilmektedir?
Lüteinleştirici hormon (LH) beyinde hipofiz bezi (pitüiter bez) tarafından üretilmektedir. LH üretimi, cinsiyet organları (yumurtalıklar veya testisler), hipofiz ve hipotalamus tarafından üretilen hormonları içeren kompleks bir sistem tarafından kontrol edilmektedir.

Kadınlarda adet döngüsü foliküler ve luteal faza ayrılır. Bu fazlar adet döngüsü ortasında folikül uyarıcı hormon (FSH) ve LH artışıyla karakterizedir. Adet döngüsü ortasında yüksek LH (ve FSH) düzeyleri ovülasyonu (yumurtanın salımını) tetikler. LH, yumurtalıkları uyararak esasen estradiol (E2) olmak üzere steroitlerin üretimini sağlar. Estradiol ve diğer steroitler hipofizin LH üretimini düzenlemesine yardımcı olur. Menopoz zamanında yumurtalıklar işlevlerini durdurur ve LH düzeyleri yükselir.

Erkeklerde, LH testislerdeki belli bir hücre tipini (Leydig hücreleri) uyararak testosteron üretimine yol açar. LH (veya bazen adlandırıldığı gibi erkeklerde İnterstisyel Hücre Uyarıcı Hormon veya ICSH) erkeklerde ergenlik döneminden sonra oldukça sabit düzeylerde kalır. Artmış bir testosteron düzeyi hipofiz bezi ve hipotalamusa negatif geribildirim sağlayarak salgılanan LH miktarını azaltır.

Bebekler ve çocuklarda doğumdan kısa bir süre sonra LH düzeyleri yükselir ve daha sonra erkek çocuklarında 6. aylarda ve kız çocuklarda 1-2 yaşlarında çok düşük düzeylere iner. Yaklaşık 6 ila 8 yaşlarında ergenlik dönemine girmeden ve ikincil cinsiyet özellikleri gelişmeden önce konsantrasyonlar yeniden yükselir.

Test için numune nasıl toplanır?
Bir kol damarınızdan iğneyle alınan kan numunesi veya rastgele zamanda alınan idrar numunesi kullanılır. Ancak doktorunuz bir 24 saatlik dönem içinde üretilen LH düzeylerini ölçmek isterse 24-saatlik idrar numunesinin toplanması istenebilir.

LH gün boyunca aralıklarla salındığından rastgele zamanda alınan numune gerçek değeri göstermeyebilir. Bir 24 saatlik idrar numunesi bu değişkenliği elimine edebilir.

Numunenin kalitesinden emin olmak için herhangi bir test hazırlığına gerek var mı?
Test için hazırlık yapılması gerekmez ancak kadınlarda adet dönemi sırasında belli zamanlarda numune alınmalıdır.

Nasıl kullanılır?
Hem erkek hem de kadınlarda kısırlık araştırmasında diğer testlerle (FSH, testosteron, estradiol (E2) ve progesteron) birlikte sıklıkla LH testi de kullanılır. LH düzeyleri, adet düzensizliklerinin araştırılmasında ve yumurtalıklar veya testisleri ilgilendiren hipofiz bozukluklarının veya diğer hastalıkların tanısında yararlı olmaktadır.

Temel idrar testi tamamlandıktan sonra yumurta salımının (ovülasyonun) 1-2 gün içinde oluşacağını gösteren LH artışını saptamak için idrar testi kullanılabilir.

Çocuklarda gecikmiş veya erken (prekoks) ergenlik tanısını koymak için FSH ve LH düzeyleri ölçülmektedir.

hipotalamus, hipofiz bezi veya cinsiyet bezlerini ilgilendiren birincil veya ikincil bozukluklar arasında ayrım yapmak için gonadotropin serbestleştirici hormonla (GnRH) ilişkili olarak bazen LH da ölçülmektedir. GnRH, hipotalamus tarafından üretilen ve hipofiz bezini uyararak LH ve FSH salımına yol açan bir hormondur . Bu test için kan numunesi alındıktan sonra hastaya GnRH enjeksiyonu yapılır. Belli zamanlarda ardışık kan numuneleri alınarak LH düzeyi ölçülür. Bu test, yumurtalıklar veya testislerle ilgili bozukluklar (birincil neden) ile hipofiz ve hipotalamus bozukluklar (ikincil neden) arasında ayrım yapmaya yardımcı olabilir. Ayrıca, erken veya gecikmiş ergenlik değerlendirmesinde de sıklıkla yarar sağlamaktadır.

Ne zaman istenir?
Kadınlarda ve erkeklerde kısırlık araştırmasının bir bileşeni olarak, hipofiz bezi veya cinsiyet bezleri sorunlarından kadın gebe kalamıyorsa veya hipofiz bezi, yumurtalık veya testisdeki hastalıklardan kuşkulanıldığında LH (ve FSH) testleri istenir.

Özellikle menopoz başlangıcında olmak üzere kadında adet dönemleri düzensizse FSH testiyle birlikte LH testi de istenir.

Kız veya erkek çocukların uygun yaşta ergenlik dönemine girmediği (çok geç veya çok erken) anlaşıldığında FSH ve LH istenebilir. Erken (prekoks) ergenliğin belirtileri aşağıdakileri içerebilir:

Kadınlarda memelerin büyümesi
Kasık kıllarında büyüme
Erkeklerde dış üreme organlarında büyüme
Kadınlarda adet kanamasının başlaması
Ergenlik dönemine zamanında girilmemesi hipotalamus, hipofiz bezi, yumurtalık ve testisleri veya başka sistemleri ilgilendiren daha ciddi bir sorunu gösterebilir. LH ve FSH ölçümü, selim belirtiler ile gerçek hastalık arasında ayrım yapmaya yardımcı olabilir. Belirtilerin gerçek hastalık sonucu olduğu kanıtlandığında altta yatan nedeni anlamak için ileri testler yapılabilir.

Test sonucu ne anlama gelir?
Kadınlarda LH ve FSH düzeyleri birincil over yetmezliği (yumurtalıkların kendisinde) ile ikincil over yetmezliği (hipofiz veya hipotalamus bozukluklarına bağlı yumurtalık yetmezliği) arasında ayrım yapmaya yardımcı olabilir. Artmış FSH ve LH düzeyleri birincil over yetmezliğiyle uyumludur. Birincil over (yumurtalık) yetmezliğinin bazı nedenleri aşağıda listelenmiştir.

Gelişme kusurları:

Yumurtalıklarda gelişme geriliği (over agenezi)
Kromozom anormalliği örn:Turner sendromu, Kallman sendromu
Yumurtalıklarda steroid üretim kusurları, örn: 17- alfa hidroksilaz eksikliği
Erken dönem over yetmezliği nedenleri:

Radyasyon
Kemoterapi
Otoimmün hastalık
Kronik ovülasyon (yumurtanın salımı) yetmezliği nedenleri:

Polikistik over sendromu (PKOS)
Böbrek üstü bezi hastalığı
Tiroid hastalığı
Over (Yumurtalık) tümörü
Menopoz sırasında kadının yumurtalıkları işlevlerini durdurduğundan LH düzeyleri yükselecektir.

İkincil yumurtalık yetmezliğinde düşük LH ve FSH düzeyleri gözlenir. Düşük düzeyler hipofiz veya hipotalamus sorunlarına işaret edebilir.

Erkeklerde yüksek LH düzeyleri birincil testislere ait yetmezliği gösterebilir. Bunun nedeni aşağıda tanımlandığı gibi testis gelişimindeki kusurlar veya hasarlar olabilir.

Gelişme kusurları:

Testislerin gelişememesi (gonadal agenezi)
Kromozom bozukluğu, örn: Klinefelter sendromu
Testislere ait yetmezlik

Virüs enfeksiyonu (kabakulak)
Travma
Radyasyon
Kemoterapi
Otoimmün hastalık
Germ hücreli tümör
GnRH’ye LH yanıtı birincil işlev bozukluğu (yumurtalık veya testis yetmezliği) ile ikincil işlev bozukluğunun (hipofiz veya hipotalamusu ilgilendiren bir sorun) ayırımına yardımcı olabilir. Başlangıçta LH düzeyi ölçüldükten sonra bir doz GnRH enjeksiyonu yapılır. Hemen sonra LH düzeyinde artış hipofizin GnRH’ye yanıt vermiş olduğunu gösterir ve bu yanıt yumurtalıklar veya testisleri ilgilendiren bir bozukluğa işaret eder. Düşük bir LH düzeyi hipofizin GnRH’ye yanıt vermediğini gösterir ve bu hipofiz veya hipotalamusu ilgilendiren bir hastalığı akla getirir.

Küçük çocuklarda beklenenden çok daha erken yaşta ikincil cinsiyet özelliklerinin gelişmesiyle birlikte yüksek FSH ve LH düzeyleri erken (prokoks) ergenlik belirtileridir. Bu durum erkeklerden ziyade kızlarda daha çok görülmektedir. Bu vaktinden önce gelişmenin tanı konup tedavi edilmesi gereken birçok farklı altta yatan nedeni olabilir. Nedenlerden bir bölümü:

Merkezi sinir sistemi lezyonları
Hormon salgılayan tümörler
Yumurtalık tümörleri veya kistleri
Testis tümörleri
Ergenlik öncesi dönemde bazı ergenlik belirtileri gösteren çocuklarda normal LH ve FSH düzeyleri altta yatan veya farkına varılabilir herhangi bir neden olmaksızın iyi huylu bir erken ergenlik formuna işaret edebildiği gibi bu normal bir ergenlik varyasyonu da olabilir.

Gecikmiş ergenlikte LH ve FSH düzeyleri normal veya bu yaş aralığı içindeki gençte beklenenin altında olabilir. Gecikmiş ergenliğin nedenini tanımlamak için diğer testlerle birlikte GnRH’ye verilen LH yanıtının test edilmesi gerekebilir. Gecikmiş ergenliğin bazı nedenleri aşağıdakileri içerebilir:

Yumurtalık veya testiste yetmezlik
Hormon eksikliği
Turner sendromu (kızlarda kromozom anormallikleri)
Klinefelter sendromu (erkek çocuklarda kromozom anormalliği)
Kronik enfeksiyonlar
Kanser
Yemek yeme bozukluğu (anoreksiya nervoza)

Bilmem gereken başka bir şey var mı?
Kasılmaları önleyici (antikonvulsan) ilaçlar, klomifen ve naloksen LH’nın artmasına neden olabilirken digoksin, doğum kontrol hapları ve hormon tedavileri LH’nın azalmasına neden olabilmektedir. Yakın zamanda uygulanmış bir nükleer tıp taraması LH test sonuçlarını etkileyebilir.

Gebe kalmakta zorlanıyorum. Hangi testleri yaptırmam gerekir ?
Temel kısırlık testleri sıklıkla LH ve FSH düzeylerinin ölçümünü içermektedir. Doktorunuz sizden ovulasyon (yumurtanın salınımı) sırasında hafifçe yükselen vücut ısınızın takip edilmesini isteyebilir. Başka hormonal testlerle birlikte cinsel ilişki sonrası (postkoital) inceleme de yapılabilir. Fallop tüplerinizin tıkanık olup olmadığını anlamak için bir histerosalpingografi (Fallop tüplerinin görüntülenmesi) istenebilir. Kocanızdan. semen analizi için numune vermesi istenebilir.

Ovülasyon olup olmadığını anlamak için LH testi kullanılabilir mi?
Kadında ovülasyon, ovülasyon öncesi görülen kanda LH artışı ile öngörülmeye çalışılır. Ancak bu test ovülasyonun olduğunu doğrulamak için kullanılamaz.

Genç bir kadın olmama rağmen halen yüzümde kıllar çıkıyor ve halen düzenli adet göremiyorum? Sorunum ne olabilir?
Kadınların % 7-10’unda görülen ve başlıca kısırlık nedeni olan polikistik over sendromu (PKOS) gibi bir hormonal sorununuz olabilir. Bu hastalıkta yumurtalıkların (overler) içinde oluşan kistler nedeniyle yumurtalıklar normalden fazla büyümüş olabilir. PKOS’lu kadınlarda ayrıca androjen seviyeleri yüksektir ve normal bir yumurtlama dönemine sahip değildirler. Hastalık belirtilerinizin PKOS’a bağlı olduğundan emin olmak için LH, FSH ve androjen testleri gibi birkaç laboratuvar testi yaptırmanız gerekebilir. Kombine ilaç ve hormon tedavisi rahatsızlıklarınızın giderilmesine yardımcı olabilir.

Bir erkekten niçin kadınlık hormon testleri istenir?
Erkekler de LH ve FSH salgılamaktadır. Erkek üretkenliği için de bu hormon düzeyleri önem taşımaktadır. Kadınlarda FSH’nın yumurtalıkları yumurta oluşturmak üzere uyarması gibi erkeklerde de FSH testisleri sperm üretmek üzere uyarmaktadır Erkeklerde testosteron düzeyleri düşükse LH ölçülebilir.

Kaynakça : labtestsonline