Resmi adı : Klamidya trakomatis kültürü; Klamidya trakomatis DNA Probu; Klamidya trakomatisin Amplifiye olmuş Tespiti; Klamidya trakomatisin Direkt Antijenle Saptanması (DFA)

Niçin Testi Yaptıracaksınız?
Klamidya enfeksiyonunu tarama ve tanı koyma amacıyla bu test yapılır.

Ne Zaman Testi Yaptıracaksınız?
Cinsel açıdan aktifseniz, gebeyseniz, klamidya geliştirmek için bir veya daha fazla sayıda risk faktörüne sahipseniz, vajina akıntısı ve karın ağrısı (kadınlarda), peniste olağandışı bir akıntı, idrar yaparken ağrı (erkeklerde) varsa yapılabilir. Risk faktörlerinize bağlı olarak yılda bir test yapılabilir.

Gerekli Numune Nedir?
Enfeksiyon bölgesinden alınan sekresyon veya hücre sürüntüsü, moleküler testler için idrar numunesi (erkek veya kadın) gerekir.

Test için Hazırlık Gerekir mi?
Hayır

Ne test edilmektedir?
Bu test Chlamydia trachomatis bakterisiyle enfeksiyonu saptamak için yapılır. Klamidya, genellikle enfeksiyon kapmış partnerle (oral, vajinal veya anal) cinsel temas yoluyla bulaşmaktadır. Risk faktörleri birden fazla seks partnerine sahip olma, önceden veya eşzamanlı olarak başka bir cinsel yolla bulaşan hastalık geçirme ve sürekli olarak bariyerli doğum kontrol yöntemini kullanmamayı içerir. Enfeksiyona yakalanmış bir anne doğum sırasında bebeğine hastalığı geçirebilmektedir. Bu bebekler zatürre ve görme yetisini tehdit edebilen bir iltihap olan konjonktivit geliştirme riski altındadır.

Enfeksiyona yakalanmış kadınların yaklaşık % 75 ve erkeklerin % 50’sinde hiçbir belirti yoktur. Bazıları hafif rahatsızlıklar geçirebilir. Olası hastalık belirtileri kadınlarda âdet dönemleri arasında ve cinsel birleşmeden sonra kanamalar, karın ağrısı, ağrılı cinsel ilişki ve anormal vajina akıntısını içerebilir. Erkeklerde penisten iltihaplı veya süt gibi akıntı, prostat (prostatit,) veya rektal bölgenin iltihabı (proktit) görülebilir. Her iki cins de ağrılı veya sık sık işemeden rahatsız olabilir.

Klamidya antibiyotik kürüyle kolayca tedavi edilir Tedavi edilmeden bırakılırsa ağır üreme ve başka sağlık sorunlarına neden olabilir. Tedavi edilmezse kadınların % 40’ında rahim ağzından başlayan, tüplere ve yumurtalıklara yayılan pelvisin iltihaplı hastalığı (PID) gelişebilmektedir. Bu durum kısırlığa (infertiliteye) neden olmakta sıklıkla ölümcül tübal (ektopik ) gebelik riskini artırmaktadır. Enfeksiyon kapmış kadınlar ve gebeler doğumdan önce ağır kanamalar geçirebilir ve kese zarları erkenden yırtılabilir. Erkeklerde kısırlaşabilir. Her iki cinste makatta kaşıntı,kızarık şiş ve kaşıntılı gözler saptanabilir.

Test için numune nasıl toplanır?
Genellikle, doktorunuz rahim ağzı, üretra (dış idrar yolu) , penis, anüs veya boğazdan ucu pamuklu bir çubuk veya fırçayla hücre veya salgı numunesi alacaktır. Numunenin gönderildiği laboratuvar idrar numunesi için geçerliliği onaylanmış bir moleküler yöntem kullandığı takdirde bu idrar numuneleriyle yapılan test değerlendirme için kabul edilebilir.

Numunenin kalitesinden emin olmak için herhangi bir test hazırlığına gerek var mı?
Test için hazırlık yapılması gerekmemektedir.

Nasıl kullanılır?
Test

1. hastalık belirtilerinin nedenini belirlemek
2. hastalık mikrobu için cinsel açıdan aktif kişileri taramak
3. kişinin cinsel açıdan taciz edildiğini belgelemek için kullanılır.
Klamidya enfeksiyonu belirtileri gonore (bel soğukluğu) belirtilerini andırabildiği ve iki enfeksiyon farklı antibiyotik tedavisini gerektirdiğinden kesin tanı önemlidir.

Halen tercih edilen test yöntemi olan moleküler test nükleik asit amplifikasyon testi (NAAT) olarak bilinmektedir. Bu test Chlamydia trachomatis’de bulunan DNA’nın amplifikasyonuna dayanmaktadır. Halen moleküler Chlamydia trachomatis testi standart bir test olup yaygın biçimde kullanılmaktadır. Moleküler testlerin avantajları genellikle alışılagelmiş kültüre göre daha duyarlı ve özgül olmaları nedeniyle daha fazla sayıda pozitif numuneyi tanımlayabilmeleridir. Ancak yasal çıkarımları olan olgulara tanı koymak veya onları doğrulamak için kullanılmamalıdır. Yasal sistem değişene kadar mahkemede yalnızca klamidya enfeksiyonunu gösteren pozitif kültür kabul görmektedir. Chlamydia trachomatis ‘e ilişkin pozitif sonuçlu moleküler testlerin hepsi aynı veya başka bir metodoloji tarafından doğrulanmalıdır. Moleküler testlerin geçerliliğinin farklı kaynaklardan elde edilen numunelerle doğrulanması gerekmektedir. Göz (oküler), yutak (farenks) veya rektal bölgelerden alınan numunelerle moleküler testlerin yapılmasını FDA onaylamamaktadır.

Klamidya antijenlerini saptayan direkt flöresan antikor boyaması (DFA) ve NAAT’den daha az duyarlı olmakla birlikte klamidya DNA’sını arayan DNA probu gibi başka yöntemler de kullanılabilir. Yeni geliştirilmiş hızlı bir analiz de değerlendirilmektedir Hızlı yöntem hastanın kendisi veya sağlık çalışanları tarafından ucu pamuklu çubuklarla toplanan numunelerdeki bakteri belirteçlerini tanımakta ve 30 dakika içinde sonuç verebilmektedir.

İki mikrop benzer klinik özellikler gösterdiğinden genellikle Neisseria gonorrhoeae (bel soğukluğu) ve Chlamydia trachomatis testleri eşzamanlı yapılmaktadır.

Ne zaman istenir?
Vajina akıntısı ve karın ağrısı (kadınlar), anormal penis akıntısı veya ağrılı idrar yapma (erkekler) gibi hastalık belirtileriniz varsa doktorunuz bir klamidya testi isteyebilir. Enfeksiyona yakalanmış birçok kişi herhangi bir belirti göstermediğinden aşağıdaki önerilerde bulunulmaktadır:

Yirmi beş yaş ve altı cinsel yönden aktif kadınların tümüyle yılda bir klamidya testinden geçmesini gerekir. Gebe ve 25 yaşında veya daha gençseniz klamidya enfeksiyonu açısından test edilmelisiniz.
Cinsel yönden aktif, hiçbir hastalık belirtisi olmayan, ancak enfeksiyon riski yüksek kadınlar rutin olarak tarama testlerinden geçmelidir.
Diğer bir öneri de 25 yaş ve altı cinsel yönden aktif kadınlarla yeni veya birden fazla seksüel partnerlerle ilişkiye girme gibi risk faktörleri taşıyan 25 yaş üstü kadınların yılda bir taranmasını önermektedir. Ayrıca tüm gebe kadınların taranmasını ve eşcinsel ilişkilerde bulunan erkeklerin de yılda bir test edilmesini önermektedir.

Klamidya enfeksiyonunun belirtileri diğer cinsel yolla bulaşan hastalıkların belirtilerine benzediğinden klamidya testiyle birlikte örneğin bel soğukluğunu (gonore) tarayan başka testler de uygulanabilir.

Test sonucu ne anlama gelir?
Pozitif test antibiyotik kürüyle tedaviyi gerektiren aktif enfeksiyonun varlığını gösterir.Test sırasında hiçbir hastalık kanıtı olmadığı anlamına gelmez. Özellikle onlu yaşlarda olanlarda yeniden enfeksiyona yakalanma sık görüldüğünden enfeksiyon riski yüksek olanlar için kontrol amacıyla düzenli aralıklarla tarama testlerinin yapılması önemlidir. Enfeksiyona yakalanmışsanız seksüel partneriniz (partnerleriniz) de test edilip tedavi edilmelidir.

Bilmem gereken başka bir şey var mı?
Enfeksiyona yakalanmış kişilerde başka cinsel yolla bulaşan hastalıkların gelişme riski daha yüksektir. Örneğin maruz kalındığı takdirde HIV kapma riski 3-5 kat daha yüksektir.

Sonuçları almak ne kadar sürer?
Enfeksiyona tanı koymak için kullanılan yönteme bağımlı olacaktır. Kültür sonucu tipik olarak 5-7 günde alınmaktadır. Başka yöntemler bir günde, birkaç saatte sonuç verebilmektedir.

Kaynakça : labtestsonline