Diğer adları : Estrojen reseptörleri Progesteron reseptörleri
Resmi adı : Östrojen ve Progesteron reseptör düzeyi

Niçin Testi Yaptıracaksınız?
Meme kanseri tümörünün östrojen ve/veya progesteron reseptörleri için pozitif olup olmadığını belirlemek için yapılır. Bu da tedaviye yön vermeye ve hastalığın seyrini (prognozunu) belirlemeye yardımcı olur.

Ne Zaman Testi Yaptıracaksınız?
Meme kanseri teşhisi konulmuşsa ve doktorunuz tümörün büyümesinin östrojen ve/veya progesteron hormonları tarafından etkilenip etkilenmediğini belirlemek isterse yapılır.

Gerekli Numune Nedir?
Meme kanseri dokusundan bir örnek biyopsi sırasında veya lumpektomi (tümör kitlesinin çıkarılması) veya mastektomi (memenin çıkarılması) sırasında cerrahi olarak çıkarılan tümörden alınır.

Test için Hazırlık Gerekir mi?
Doktorunuz örnek alımı öncesi hormon ilaçlarınızı bir süre almanızı istemeyebilir.

Ne test edilmektedir?
Östrojen reseptörleri(ER) ve progesteron (PR) reseptörleri, vücuttaki belirli hücrelerde bulunan özelleşmiş proteinlerdir. Kanda dolaşan östrojen, progesteron ve kadınlık hormonları bu reseptörlere bağlanarak yeni hücre büyümesi ve bölünmesini teşvik ederler.

Birçok meme kanseri tümörünün, genellikle çok miktarda östrojen ve/veya progesteron reseptörü vardır. Bu tümörler hormona bağımlıdır ve büyümeleri östrojen ve/veya progesteron tarafından desteklenir. Meme kanseri dokusunun bu reseptörler için pozitif olup olmadığı test edilebilir.

Test için numune nasıl toplanır?
Meme kanseri dokusundan alınan bir örnek (ince iğne aspirasyonu, iğne biyopsisi veya cerrahi biyopsi ile ) veya lumpektomi (tümör kitlesinin çıkarılması) ya da mastektomi (memenin çıkarılması)sırasında cerrahi olarak çıkarılan tümör test edilir.

Numunenin kalitesinden emin olmak için herhangi bir test hazırlığına gerek var mı?
Doktorunuz, sizden numune alınmadan önce hormonları belirli bir süre almamanızı önerebilir.

Nasıl kullanılır?
Östrojen ve progesteron hormon reseptör düzeyi testleri tipik olarak tüm invaziv meme kanserlerinde uygulanmaktadır. Hormon reseptör düzeyi, hastalığın prognozunu gösteren bir belirteç olarak kullanılır ve primer veya tekrarlayan meme kanserli hastaların tedavilerine yön vermede yardımcı olur.

ER-pozitif ve PR-pozitif tümöre sahip olanlar, ER-negatif ve PR-negatif tümörlü olanlara göre hastalıksız sağ kalma ve genel sağ kalma oranları daha iyidir. Ayrıca onların endokrin tedaviye (tamoksifen gibi antihormonal tedavi) cevap verme olasılıkları daha iyidir.

Ne zaman istenir?
Hormon reseptör düzeyi testi, invaziv meme kanserinin ilk değerlendirme aşamasının bir parçası olarak bakılması önerilir. Teşhise yönelik değildir ama doktorun tedavi seçeneklerini belirlemesine ve tümörün özelliklerini daha iyi anlamasına yardımcı olur.

Test sonucu ne anlama gelir?
Genelde, hastanın kanserinde östrojen ve progesteron reseptörü pozitif ise, hastalığın prognozu ortalamadan daha iyi olacaktır ve kanser muhtemelen endokrin tedavisine (antihormonal tedaviler) cevap verecektir. Ne kadar çok reseptör varsa, o kadar yoğun reaksiyon olacak ve tedaviye cevap olasılığı da o oranda artacaktır. Buna karşın bireyin cevabı çeşitli faktörlere bağlıdır.

Eğer hastanın kanserinde östrojen reseptörü (ER) negatif ama progesteron reseptörü (PR) pozitif ise veya ER pozitif ama PR negatifse hasta endokrin tedaviden fayda görebilir, ancak tedaviye verilen cevap azalmıştır. Eğer hastanın kanserinde hem ER hem de PR negatif ise, hasta muhtemelen endokrin tedaviden fayda görmeyecektir.

Bir kişinin endokrin tedavisine vereceği cevap birçok faktöre bağlı olmakla birlikte tipik cevap oranları:

ER pozitif, PR pozitif: % 75-80
ER pozitif, PR negatif: % 40-50
ER negatif, PR pozitif: % 25-30
ER negatif, PR negatif: % 10 veya daha az

Bilmem gereken başka bir şey var mı?
Her-2 /neu testi, hormon reseptör düzeyi tayini ile eş zamanlı yapılabilir. Östrojen ve/veya progesteron reseptör düzeyi pozitif olan hastanın eğer Her-2/neu testi de pozitif ise hormonal tedaviye cevabı azalabilir.

Hormon reseptör düzeyi tayini her laboratuvarda yapılmaz. Testin yapılması ve yorumlanması için deneyim ve özel bir eğitim gereklidir. Doktorunuz örneği muhtemelen referans laboratuvara gönderecektir. Sonuçlarınızın çıkması ise birkaç haftayı bulacaktır.

Hormon reseptör düzeyi tayini için az miktarda kanser dokusu gerekir. Test için yeterli örnek sağlanamazsa, doktorunuz kanseri ER-pozitif ve PR-pozitif olarak kabul edip tedavi seçeneklerini genişletmek isteyebilir.

Hormon reseptör düzeyini tayin eden kan testi var mıdır?
Hayır. Kanser hücreleri, reseptörleri kana salmadıkları için, reseptörler kanda tayin edilemezler. Reseptörlerin kanser dokusunda bakılması gerekir.

Kaynakça : labtestsonline